Elke beschaving is af te meten aan de wijze waarop met de senioren en zwakkeren in de maatschappij omgegaan wordt. De afgelopen decennia wogen de belangen van de grootindustrieëlen en banken zwaarder met als gevolg dat het besteedbare inkomen van de burger niet meegroeit met de inflatie en/of welvaart en zelfs (sterk) terugloopt door de stelselmatige verhoging van belastingen en zorgpremies. Maar in alle eerlijkheid mogen we niet klagen, want er er zijn Europese landen waar deze groep feitelijk ver onder de armoedegrens verblijft. Oké, er zijn gelukkig ook landen waar de ouderen bij de kinderen in huis worden genomen.
De financiële problemen en de eenzaamheid is van alle tijden, maar lijkt door alle bezuinigingen en maatschappelijke veranderingen te verergeren. Is het niet de angst van alle mensen om alleen te zijn, zonder aanspraak of een babbeltje? Om na een relatie van decennia ineens alleen achter te blijven? Alleen met de herinneringen en vaak met de financiële nasleep of (nog erger) tekorten. En juist dan blijkt dat de beschaving en met name de politiek geen oog te hebben voor deze problemen. Je wordt overspoeld door formulieren en richtlijnen op een tijdstip dat er andere prioriteiten zijn en het verdriet allesoverheersend is.
Het Goede Doel heeft een mening die zij niet onder stoelen of banken steekt. Niet zo gek met Westbroek als ex-gemeenteraadslid, natuurlijk. Maar partner in crime Temming is ook niet op zijn mondje gevallen. Op hun jongste Overwerk (2015) pakken ze een paar hete (sociaal-politieke) hangijzers: Euthanasie, De Kleine Ondernemer, De Jeugd Van Tegenwoordig, Ruk Af en Eenzaamheid. Messcherpe teksten, die je tot nadenken aanzetten.
Eenzaamheid,
de vrijheid om kapot te gaan
Westbroek: Wij zijn gewoon entertainers die mensen proberen te vermaken. Maar als we weer gaan spelen lijkt het me leuk als duizend mensen dat refrein meezingen. Want dan hebben ze misschien ook nagedacht over de betekenis van de tekst. Die is niet zo vrolijk als de melodie van het nummer.
De stemmen van Temming en Westbroek vullen elkaar aan; beter nog dan in de gouden commerciële jaren. En de samenwerking is als vanouds. Westbroek schrijft de teksten en Temming de muziek, maar wederzijds is er ruimte voor aanpassingen. Oorspronkelijk zouden ze voor het album nieuwe liedjes schrijven maar door ziekte van Westbroek werd besloten het archief door te pluizen. Westbroek: Doordat er vroeger op een plaat maar 45 minuten muziek ging, bleven er steeds veel liedjes van ons over. Soms kwam zo’n nummer op een plaat later, maar we zijn ook vergeten dat nummers bestonden. Totdat we Overwerk gingen maken en andere Henk al onze liedjes is gaan inventariseren. Dat bleken er ruim zestig te zijn.
Eenzaamheid is het eerste liedje dat ze ooit samen hebben geschreven. Duidelijk is dat ze ook toen al maatschappelijk geëngageerd waren en waarom Westbroek de politiek in ging. Tegelijkertijd is het eigenlijk triest dat na circa 25 jaar de tekst misschien nog wel actueler is dan toen.
Euthanasie is (evenals de Kleine Ondernemer) is ook een ‘ouder’ nummer. Geen alledaagse onderwerpen in de muziek.
Temming: In de jaren negentig was de samenleving af. De tijd nu is wel heftiger. Er zijn nu heel veel dingen waarover je kunt schrijven, maar wie doet dat nog? Ik wil Nick & Simon niet bashen; zij zijn nu de grootste artiesten, maar dat gaat helemaal nergens over.
Westbroek: In de jaren tachtig was veel meer idealisme dan nu. Ooit had je in de popmuziek Bob Dylan en The Beatles, zij maakten liedjes met statements. Tegenwoordig wordt er niet meer geschreven over onderwerpen, anders de wereldvrede. De geëngageerde rappers zijn leuk, maar veel verder dan een liefde in Parijs komen ze ook niet. Als Het Goede Doel willen wij over al die andere onderwerpen wel eens een liedje schrijven.
Had ik al geschreven dat Eenzaamheid tot de persoonlijke favorieten van Henk Temming behoort? Samen met Laten We Dansen en het schitterende samenwerkingsverband van vier Utrechters: Weg van Utrecht met Spinvis en Herman van Veen.
Foto: William Rutten