17 mei is de internationale dag tegen homofobie, lesbofobie, transfobie en bifobie. Helaas, want liefde is liefde en kent geen labels! Deze dag zou overbodig moeten zijn.
Wij leven in een vrij land waar de rechten van allen beschermd worden, maar ook hier wordt helaas aan de acceptatie geknaagd en zijn er openlijke geweldplegingen door geesteszieke en intolerante idioten. Zelfs anno 2017 zijn er nog steeds heel veel landen waar niet-hetero’s (en vrouwen) geen rechten hebben en zelfs tot de dood veroordeeld kunnen worden. We moeten allen vechten voor een wereld waarin iedereen zichzelf kan zijn. Zonder beperkingen.
De bloggers van Ondergewaardeerde Liedjes geven op muzikale wijze hun mening en steunen het initiatief.
Keuze Tricky Dicky: Peter Allen – Bi-Coastal (1980)
To bi or not to bi
Ik ben zonder vooroordelen opgevoed, mede door de bezoekjes van mijn vader’s vrienden uit het toerisme; vogels van diverse pluimage. Ik beschouwde het daardoor als de normaalste zaak van de wereld dat er mensen zijn die zich aangetrokken voelen tot dezelfde sekse. Wellicht daarom heb ook ik altijd veel homoseksuele vrienden gehad. Ik accepteer hen zoals ze zijn.
Eind jaren zeventig ben ik een aantal maal met vrienden meegegaan naar Chez Manfred: de bruine homokroeg van Manfred Langer aan de Halvemaansteeg in Amsterdam. Bekend om zijn Happy Hour. In 1989 zou hij de wereldbekende iT openen. Ik heb in mijn hele leven zelden zo gelachen als die keren daar, zodat ik letterlijk met spierpijn naar huis ging na een gezellige middag en avond. Een terugkerend fenomeen waren de travestietenshows: Shirley Bassey (This Is My Life of I Am What I Am) en Diana Ross (I’m Coming Out) waren de favorieten in de playback. Ik had dus voor een lied van hen kunnen kiezen, maar heb besloten voor een lied van de Australische Peter Allen.
Hij was tot 1974 zeven jaar getrouwd met Liza Minelli (die overigens net als Willeke Alberti een homoicoon is). Hij was bi-sexueel, maar besloot dat hij zich prettiger voelde in een homoseksuele relatie. Zijn bekendste hit is I Go To Rio, maar hij is een hoog gewaardeerde componist. Veel van zijn liedjes zijn gecovered en grote hits geworden, zoals I’d Rather Leave While I’m In Love, Don’t Cry Out Loud, You And Me (We Wanted It All) en I Honestly Love You.
In 1980 had hij een bescheiden hitje met Bi-Coastal. Het dansbare lied wordt door velen gezien als een verhaal over homoseksualiteit. Wanneer je de tekst exact interpreteert gaat het over mensen, die geen beslissing durven te nemen om een vaste woonplaats te kiezen. Echter, de glimlach op zijn gezicht en de vermelding van de jongens op Broadway impliceert toch een verwijzing naar zijn eigen bi-seksualiteit en een oproep uit de kast te komen.
Fool, don’t you know what you are?
When you can’t make up your mind
You know you go either way
Keuze Hans Dautzenberg: Billy Bragg – Sexuality (1991)
Lof der seksualiteit
In Lof der Zotheid (1511) laat Desiderius Erasmus de Dwaasheid aan het woord. In een knap betoog bespreekt zij haar verdiensten. Toont met ironie en spot aan dat de onwetenden zich makkelijk laten verleiden door haar dienares Leeghoofd, en tegelijkertijd veel beter in het leven staan dan de ‘filosofen’. Het heerlijkst leeft de mens zolang hij niets beseft. De Dwaasheid prijst zichzelf uitbundig en uit en passant felle kritiek op de middeleeuwse kerkelijke en wereldlijk autoriteiten.
Door de Dwaasheid aan het woord te laten en niet zichzelf, heeft Erasmus de vrijheid om op een humoristische, maar tegelijk scherpe manier kritiek te uiten. Het boekje is daarbij ook niet eenduidig te interpreteren. Het zet je aan het denken, het roept vragen op. Het was – in sommige ogen – gevaarlijk.
Sexuality is Billy Bragg‘s Lof der vrije seksualiteit.
Sexuality
Strong and warm and wild and free
Sexuality
Your laws do not apply to me
In een tijd (1991) waarin dankzij AIDS, sex als zaak van leven en dood geldt en waarin puriteinse leiders als Reagan en Thatcher nog maar net het toneel hebben verlaten, víert Bragg de seksualiteit, het plezier en de vrijheid ervan. Als een dwaas, als een onwetende, brengt hij een vrolijke, positieve boodschap, niet gespeend van ontwapenende zelfspot. Zoals bij Erasmus beschrijft hoe de zotheid voor ellende zorgt en tegelijk ervoor zorgt dat de mensen deze kunnen verdragen, zo is ook Sexuality een loflied en een aanklacht in één. Bragg stelt in één beweging bekrompenheid, opgeheven vingers en homofobie aan de kaak.
Don’t threaten me with misery
Sexuality
I demand equality
Laat je niks wijsmaken en vier het leven, is zijn boodschap, pak mijn lach niet af en ook mijn seksualiteit niet. Zo fêteert hij twee fundamentele waarden van het leven, die zelfs vandaag nog in sommige streken als gevaarlijk worden gezien.
Dat verzet zo vrolijk kan zijn.
Keuze Eric van den Bosch: Living Colour – Bi (1993)
A closet to live in
Living Colour kreeg weliswaar hulp van Mick Jagger om bekendheid te krijgen voor het debuut Vivid, maar de ernstig verdeelde radiomarkt in Amerika wist eind jaren tachtig, begin jaren negentig niet wat ze met deze band aanmoesten. Rockradio deelde ze in bij ‘zwarte’ muziek en radiozenders, die ‘zwarte’ muziek draaiden konden niets met rock. Inmiddels is het muzieklandschap iets minder ridicuul geworden, maar Living Colour kun je gerust als trailblazers beschouwen.
Zo ook met het nummer Bi op hun derde album Stain uit 1993. Judas Priests Rob Halford was officieel nog niet uit de kast, George Michael was nog niet geout door de LAPD en Freddie Mercury was nog geen twee jaar eerder overleden. Maar Living Colour deed niet aan geheimtaal en verborgen betekenissen.
Er wordt in de tekst mooi met vooroordelen gespeeld (Everybody loves you when you’re bi), met de hypocrisie (She said baby, baby, don’t you cry/ ‘Cause the one I am with, you’ve been seeing on the side) en de haastige ontkenningen van zij die stiekem als de dood zijn niet als hetero gezien te worden:
Well a friend of a friend of a friend told me
en
Everybody loves you
(…)
Everybody (not me)
Dat alles werd verpakt in een lekker strakke funkrocker, met een hoofdrol voor de nieuwe bassist Doug Wimbish. Het was één van de betere tracks op een verder wat wisselend album en in 1995 viel de band uit elkaar. Sinds 2000 toeren ze gelukkig weer en in september komt hun zesde studioalbum Shade uit.
Maar ehm, waarom dit nummer? Is een van de heren zelf bi? Volgens mij is het belangrijk om die vraag juist niet te beantwoorden, of moet het in elk geval een doel zijn om die vraag irrelevant te maken. Of je nou bi, homo, trans of wat dan ook bent, uiteindelijk doet dat er niet toe. Cru gezegd: het maakt ook geen verschil of je van hagelslag houdt, van pindakaas of van allebei. Dat speelt pas een rol als we samen gaan ontbijten…
Keuze Edgar Kruize: Pet Shop Boys & Elton John – In Private (2006)
In de kast voor de schone schijn
De Britse zangers Dusty Springfield heeft een leven lang geworsteld met haar geaardheid. Ze is dan ook van een generatie waarin uit de kast komen nog niet de normaalste zaak van de wereld was. Toen zij in 1970 in een interview verklaarde niet strikt heteroseksueel te zijn, werd ze ineens voor veel vrouwen een voorbeeld. Hoe dapper die uitspraak ook, volledig afstappen van het ingeprente ideaalbeeld van een heteroseksuele relatie kon ze nooit. In 1977 zei ze in een interview met The Los Angeles Freepress: People say that I’m gay, gay, gay, gay, gay, gay, gay, gay. I’m not anything. I’m just … People are people…. I basically want to be straight…. I go from men to women; I don’t give a shit. The catchphrase is: I can’t love a man. Now, that’s my hang-up. To love, to go to bed, fantastic; but to love a man is my prime ambition…. They frighten me. Dusty heeft nog een tijdje deel uitgemaakt van de Amsterdamse homogemeenschap, en kwam veel in het COC aan het Leidseplein. Binnen die gemeenschap was bekend dat Dusty eigenlijk in het geheel niet op mannen viel, dus die uitgesproken ambitie was puur voor de vorm.
Dat thema is door Neil Tennant en Chris Lowe van Pet Shop Boys gebruikt voor de tekst van het nummer In Private, dat draait om de tegenstelling van wat je tegen je geliefde zegt in een privésetting en hoe je handelt in de openbaarheid:
I realize, that we’ve been found out this time
We should stay together, if we can
But what you’ve planned
Means there’s a difference between
What you’re gonna say
In private
You still want my love
We’re in this together
And what you’re gonna do In public
Say you were never in love
That you can remember”
Het nummer stamt uit 1990, Tennant en Lowe produceren/componeren in die periode in navolging van het hit What Have I Done To Deserve This? en ze ruwweg de helft van haar come-backalbum Reputation. De ironie is dat tegen die tijd de hele wereld wel weet hoe de vork in de steel zit qua Dusty’s geaardheid (ze is in 1983 zelfs getrouwd met een vrouw), maar dat In Private het nog steeds een beetje in het midden laat door de toevoeging van dit zinnetje:
What you gonna say, ay
When you run back to your wife?
Dusty overleed in 1999 en in 2006 namen Tennant en Lowe In Private als Pet Shop Boys opnieuw op als bonustrack voor hun album Fundamental (tevens als b-kant voor de single Minimal) en ditmaal is het een duet met Elton John. Elton is van dezelfde generatie als Dusty en hoewel inmiddels openlijk homoseksueel, heeft hij in de jaren zeventig en tachtig soortgelijke stadia doorlopen door zichzelf eerst bi-seksueel te verklaren en later nog met een vrouw te trouwen, voordat hij zich naar de buitenwereld toe eindelijk comfortabel voelde over zijn geaardheid. Doordat Neil Tennant en Elton John het nummer in duetvorm doen en de tekst volledig intact blijft, krijgt In Private een heel nieuwe dynamiek. Hier zingen twee verliefde homoseksuele mannen het nummer tegen elkaar, zeggen ze ‘in private’ dat ze bij elkaar horen, maar ‘in public’ is één van hen toch ‘gewoon’ heteroseksueel.
Een beetje hetzelfde thema als de eveneens uit 2006 stammende film Brokeback Mountain. Het was dus duidelijk een actueel thema in 2006 en elf jaar later is er helaas nog niet zo veel veranderd. Volgens het COC krijgen zeven op de tien lhtb’s in Nederland te maken met fysiek of verbaal geweld. In andere landen is dat aantal wellicht nog hoger. Dan snap je wel dat er anno 2017 nog steeds veel mensen zijn die ‘in private’ heel anders zijn dan ‘in public’ en dat zou inmiddels toch echt niet meer nodig moeten zijn!
Keuze Tricky Dicky: Lady Gaga – Born This Way (2011)
Evenbeeld
I like girls. I’ve said that (before). I know people think I just say things to be shocking, but I actually do like pussy. It just depends on whose pussy it is. It’s similar to how I feel about guys.
Persoonlijk interesseert het me geen bal of Stefani Germanotta een hetero, een lesbienne, bisexueel of zelfs een nymfomane is. En ik heb niet veel met Lady Gaga’s muziek. Te veel van het hetzelfde, maar daar hebben veel meer artiesten last van. Ze is wel een commercieel succesvolle artieste, die zich van het begin openlijk uitsprak voor de niet-hetero gemeenschap. Ze is een uitgesproken activiste voor LGBT-rechten.
Poker Face ging over haar bisexualiteit, maar Born This Way is feitelijk het internationale ‘anthem’ voor alle LGBT’s en mag dus niet ontbreken in dit lijstje. Toen het een vette internationale hit was vond ik niet zoveel aan het stampende ritme, maar mijn mening veranderde toen ik de uitgesponnen clip zag. Fantastisch. Het intro lijkt op een verhaal uit een science-fiction film, maar daarin stelt ze dat God een vrouw is. Prima! Want laten we wel wezen, de kerk heeft de rol van Maria Magdalena figuurlijk verkracht, omdat ze het Heidense deel uit de religie – waarin de vrouw centraal stond – wilden verbannen. Meer voor mannen! En dat hebben we historisch geweten. Oorlog, machtsmisbruik, inquisitie, collaboratie, homohaat, kindermisbruik en een overheersend gebrek aan realiteitszin.
Born This Way zegt in drie woordjes eigenlijk al waar het om gaat: het is geen keuze. Accepteer het en maak hen geen minderwaardig medemens of zoals in sommige landen een diersoort. Want we zijn tenslotte allen naar God’s evenbeeld geschapen……
[polldaddy poll=9748154]
