In den beginne van de Hollandse Zomer had ik het plan opgevat om in ieder geval vier Vlaamse muzikanten op te nemen in de lijst der ondergewaardeerden: Jonas Winterland, Guido Belcanto, Raymond van het Groenewoud en Willem Vermandere. De laatste is er door tijdgebrek en wegens een crash van mijn computer niet van gekomen, totdat vorige week één van onze lezers, Joyce den Brinker, spontaan twee blogs stuurde; één blog over Sido Martens en één over Willem Vermandere. Helaas was er voor haar keuze (‘Mijn Land’) geen geluidsfragment op Youtube of Spotify te vinden.
Ergo, we combineren haar blog aangevuld met mijn gezever en gezwam, maar met een ander ondergewaardeerd lied. Dat is niet zo heel erg moeilijk, want zeg eens eerlijk….wie (en met name boven de rivieren) kent liedjes van Vermandere?
En wie is hij eigenlijk? Een kleinkunstenaar met liedjes over met name de dagelijkse dingen en zijn achterland, en soms zijn zijn muzikale gedichten kritisch over de maatschappij en de kerk. Hij beschouwt zichzelf meer beeldend kunstenaar dan muzikant. Hij maakte acht langspeelplaten en even zoveel CD’s. Sinds 2002 worden zijn albums vol hersenroerselen beter op waarde geschat dan in de vorige eeuw met zelfs een gouden plaat voor ‘De Zanger & de Muzikant Vincent Troch’ uit 2012.
Wanneer je van gezongen gedichten en een melancholisch stemgeluid houdt, wanneer je van de indringende tonen van de basklarinet houdt, wanneer je begrijpen kunt waarom zo vaak verhaald wordt over “den grote oorlog” en wanneer je hoort dat hij in staat is om zijn tranen te laten vloeien middels de sonore tonen van zijn klarinet, dan kun je niet anders dan stil – en bij de hand genomen worden door deze meester – met hem mee op reis gaan in zijn land vol verhalen. Vermandere zingt steevast in zijn West-Vlaamse dialect en schildert met sobere woorden een heel palet historie vol met klanken. Zijn land, zijn eerde. Gebenedijd…
In ons land wordt de muziek van Vermandere zelden gedraaid. Eeuwig zonde. Deze veelzijdige kleinkunstenaar, zanger, schrijver, dichter, beeldhouwer, levensfilosoof, gitarist, fluitist en schilder verdient oneindig veel meer dan de povere aandacht, die hij in Nederland krijgt.
En dus kiezen we zijn meest markante lied. In 1991 bezong hij een protestlied tegen racisme en xenofobie: ‘Bange Blanke Man’. Veel aanhangers van Vlaams Blok protesteerden destijds tegen het nummer. Vermandere ontving dreigbrieven en werd bekogeld met projectielen door militanten. En waarom? Angst voor welvaartsverlies of identiteitsverlies? Vermandere stelde heel simpel dat België en de West-Europese landen al lang geleden een unie van culturen en veranderende denkbeelden zijn geworden.
Ik zag Turken aan de Schelde
Marokkanen in de stad van Gent
En ‘k hoord’ op de markt van Brussel
Algerijnen met een vreemd accent
In Keulen zag ik, Chinezen
Magere mannen uit Pakistan
In Londen Sikhs van India
Met nen dikke tulband an.Ik zag naakt’ Amazone-indianen
Ik zag Crees uit Noord-Canada
En uit Lubumbashi kwam Della
een prinses uit zwart Afrika
Ik zag Bantoes in ons cafeetje
Ik zag Zoeloes op den tram
Ik zag Tutsis dansen en springen
En roff’len op den tamtamIk zag Egyptische matrozen
in de haven van Rotterdam
Ik zag Portugese Joden
in de winkels van Amsterdam
Ik zag Inca’s in Oostende
Chilenen op het Brugse zand
Daar speeld’ een zigeunerorkestje
van een volk zonder vaderlandAl de kinders van moeder eerde
Op charango en met gamelan
Ze roepen en zingen aan ons deure
Doet open bange blankeman
Doet open bange blankeman
Doet open bange blankeman
Open hart en have, want ondanks de roep van zieke geesten (die helaas in alle culturen, geloven en politieke overtuigingen voorkomen) zijn deze immigranten geen bedreiging voor onze nationaliteit of eigenwaarde, en ook niet de oorzaak van vermeend verlies. Eerder een verrijking voor onze vastgeroeste geest en een aanzet tot flexibiliteit en verandering. Indien er ooit een mars voor de vreedzame coëxistentie gehouden gaat worden dient Willem Vermandere de tambour-maître te zijn.
Lekker weg in eigen land. Ondergewaardeerde Liedjes trekt het in juli en augustus iets breder, want we zoeken naar onbekende pareltjes in de Nederlandse taal. Niet in een battle, maar door zonovergoten individuele verhaaltjes. We willen bewijzen (zien) dat er wel degelijk goede rock, gevoelige ballads en muziek van internationale klasse in onze prachtige taal geschreven kan worden.
Volg de Hollandse Zomer ook op Spotify:
De volgende liedjes staan helaas niet op Spotify:
Splitsing – Wind En Zeilen
R.K. Veulpoepers B.V. – Den Egelantier
Carrera & Shaver Girl – Het Rock & Roll Gevoel
Dierenpark – Poppiedool
The Clungels – Dat Had Ik Nog Nooit Gedaan
Robert Long – Na Zijn Dood
Toontje Lager – Contactrock
Koot & Bie – Dat Is De Blues