Als je bedenkt dat voor veel muzikanten de carrière in de slaapkamer begint, is het niet zo vreemd dat broers-en-zussen-bands eigenlijk helemaal niet zo zeldzaam zijn. Natuurlijk ken je de Bee Gees, Oasis, de Everly Brothers en Double Date.
Maar wij kennen er nog wel een paar!
Keuze Edgar Kruize: The Five Stairsteps – O-o-h Child (1970)
Laat de broers en zussen Burke los en ze vertellen je op een zalvende manier dat het goed komt
Ooit stond de familie van Betty en Clarence Burke te boek als ‘the first family of soul’. Tot er een zekere familie Jackson opstond en met die titel aan de haal ging. Het kan verkeren. In het geval van de familie Burke vormden vijf van de zes kinderen van Betty en Clarence het zangcombo The Five Stairsteps. Moeder Betty noemde de band zo omdat deze, als ze op een rijtje stonden, leken op een trap.
In 1970 nam het vijftal een prachtige single op. Op de ene kant de The Beatles-cover Dear Prudence, op de andere het majestueuze O-o-h Child. Het deuntje van The Beatles was bedoeld als ‘de hit’, maar het b-kantje wist al snel de harten van radioluisteraars te beroeren.
Het is, ook 45 jaar later nog steeds, dan ook een liedje dat je hart opent. Zit je in een dipje, heb je er even geen zin meer in, zit het leven tegen? Laat de broers en zussen Burke los op je trommelvliezen en ze vertellen je op zalvende manier dat het goed komt. Mierzoet, maar het werkt. Écht.
Keuze Ilona de Bok: The Carpenters – We’ve Only Just Begun (1970)
De liefde tussen broer en zus die samen de wereld aan konden, maar toch ook weer niet
Toen mijn broer en ik nog samen met onze buurjongen de band Zappa vormden, leek het me niet meer dan logisch om met je broer in een band te zitten. Stond het je niet aan wat er gebeurde in de band dan kon je gillend en stampvoetend weglopen. Had je ruzie dan kon je met een gerust hart een flinke stomp uitdelen en uiteindelijk kwam het toch wel weer goed. Je houdt tenslotte van elkaar dus ach, die ruzies neem je dan op de koop toe.
Onze droom van fame en fortune was trouwens snel verbrijzeld door het feit dat ik én niet kan drummen én toon noch melodie kan houden als ik zing. Broerlief is ook alles behalve toonzuiver en op zijn houten, zelf geknutselde gitaar was hij wel het mannetje, maar op een echt instrument kan hij enkel wat lafjes plukken aan snaren.
Nee, dan Richard en Karen Carpenter. Pas toen Karen op de middelbare school bij de band ging ontdekte ze haar talent om te drummen en te zingen. Nadat ze het eerst steeds met anderen probeerden te rooien, kwamen ze uiteindelijk toch tot het inzicht dat zij samen het ideale muziekduo waren. En ik kan het daar alleen maar mee eens zijn.
Hoe tragisch is het dan dat ze zichzelf zo hard voorbij liepen dat ze uiteindelijk zich allebei in het ongeluk stortten. Richard zat aan de verdovende middelen terwijl Karen zichzelf uithongerde. Ze bleven muziek maken, maar als je als popster op 32-jarige leeftijd overlijdt omdat je hart het heeft begeven, dan ben je pas echt net begonnen. De ironie wil dat dit een schitterend lied is en dat komt onder andere door de frêle en tegelijk krachtige stem van Karen. Maar de harmonie met haar broer in de zang de versnelling en vertraging van het nummer maken dit een easy listening klassieker.
Volgens mij is het een liefdeslied maar stiekem is het gewoon een ode aan de liefde tussen Richard en Karen Carpenter, of nou ja, dat is wat ik er van maak. De liefde tussen broer en zus die samen de wereld aan konden, maar toch ook weer niet.
Keuze Martijn Janssen: The Staple Singers – Respect Yourself (1971)
De universele link tussen Madonna en The Rolling Stones
Er zijn vele bands met broers en zussen in de gelederen die op den duur met ruzie uit elkaar vallen. Zo niet met The Staple Singers, wellicht omdat papa (“Pops”) Staples ook in de groep zat om zo eventuele ruzies te sussen tussen zoon Pervis en dochters Cleotha, Mavis en Yvonne.
The Staple Singers werd opgericht als gospelgroep, maar halverwege de jaren zestig zetten ze de stap naar seculiere soul. Echter, tijdens hun gehele carrière bleef de familie erg geëngageerd. Zo liepen ze voorop bij de Amerikaanse burgerrechtenbeweging en waren een actief supporter van Martin Luther King.
Respect Yourself is zo’n geëngageerd soulnummer. Over een dreigende funkgroove is het verrassend genoeg “Pops” Staples die de eerste coupletten zingt. Met zijn 57 jaar was Pops misschien niet het meest aansprekende rolmodel voor (jonge) zwarte mensen om aan te geven dat men moest leren zichzelf te respecteren en niet overal meteen verontwaardigd over moest zijn. De boodschap is echter zo universeel dat het alle leeftijden en bevolkingsgroepen overstijgt.
De muziek van The Staple Singers is ook altijd een grote inspiratiebron geweest voor andere artiesten. Zo hebben The Rolling Stones wel erg goed geluisterd naar de versie van This May Be The Last Time. En wie bij Respect Yourself aan Madonna moet denken is ook niet de enige. Het maakt het origineel alleen maar krachtiger.
If you disrespect anybody that you run in to
How in the world do you think anybody’s s’posed to respect you
Keuze Sander van Buuren: The National – About Today (2003)
Er zijn triljarden liefdesliedjes, maar nooit werd het naderende verlies van een geliefde zo prachtig vertolkt
Wanneer je in de broers en zussen battle kiest voor The National, dan bevind je je eigenlijk al in gewonnen positie. De indierockband uit Ohio (nu Brooklyn, New York) telt namelijk niet één, maar twee paar boers: Scott & Bryan Devendorf en Aaron & Bryce Dessner. Meest markante bandlid en bepalend voor de unieke sound van The National is echter zanger Matt Berninger, met zijn prachtige donkere stem.
Leuk is dan wel weer dat Matt vorig jaar ook maar besloot zijn broer mee te nemen op tournee. Tom Berninger ging aanvankelijk mee als roadie, maar leverde uiteindelijk de prachtige documentaire Mistaken for Strangers af. Aanvankelijk ingestoken als een documentaire over de tournee van The National, maar uiteindelijk veel meer een portret over de opvallende relatie van de broers Berninger.
De 2013-tournee van The National deed gelukkig ook Nederland aan en de HMH was ik getuige van een topshow. Matt Berninger gooide zijn hele ziel en zaligheid in het optreden, waarbij hij zichzelf regelmatig heerlijk overschreeuwde. Wat vooral is bijgebleven zijn echter de prachtige diepe, melancholische klanken in combinatie met een stemmig decor. Anderhalf uur kippenvel. Geen idee wat ons aan het einde van die anderhalf uur bezielde toen we besloten om de twee nummers toegift te laten schieten om de drukte voor te zijn. Onze verloochening van The National werd keihard afgestraft: de trein in de verte zien vertrekken en uiteindelijk toch nog in een bomvolle trein huiswaarts gekeerd met de echte fans die wel de toegift hebben meegepakt…. die uiteindelijk ruim twintig minuten bleek te duren en achteraf als hoogtepunt van de show werd bestempeld. En het ergste? Mijn absolute favoriet, het melodramatische en meeslepende About Today zat in die laatste twintig minuten….
Er zijn miljoenen, miljarden, triljarden liefdesliedjes gemaakt, maar niet één weet het naderende verlies van een geliefde zo prachtig te vatten als About Today. Heel langzaam, pijnlijk traag glipt het Berninger door de vingers. Hij ziet het gebeuren, maar er valt niets meer te redden…
Keuze Jaap Bartelds: The Knife – Marble House (2006)
Zonder die vogelsnavels en apenmaskers waren ze waarschijnlijk wel doorgebroken
Jammer eigenlijk dat Karen en Olof Dreyer zo excentriek zijn. Waren ze wat toegankelijker en zetten ze niet de hele tijd allerlei vogelsnavels of apenmaskers op hun neus, dan was hun muziek waarschijnlijk doorgebroken bij een veel groter publiek dan nu het geval is.
Aanvankelijk maakten ze knetterende elektro die in sommige uptempo stukken zelfs wat weg had van gabberhouse. Later sloop de subtiliteit erin, om te eindigen als structuurloze freak-act waarbij ze zelfs van het podium liepen terwijl de muziek gewoon doorspeelde.
Ergens halverwege hun carrière waren de Zweedse broer en zus op hun hoogtepunt. Ze hadden roem vergaard nadat een van hun liedjes, het melancholische Heartbeats, van alle muzikale toeters en bellen werd ontdaan en in een akoestische versie van José González schitterde in een Sony Bravia-commercial.
Het album dat daar in 2006 op volgde vormde het hoogtepunt. Silent Shout was als titelnummer een van de meest sinistere openingstracks van een plaat ooit. Maar het regelrechte hoogtepunt was single nummer twee, Marble House. Dat begint met virtueel knisperende castagnetten, waarna bubbelende bassen aanzwellen tot een hoogtepunt. En dan die magistrale melodie. Vergeet ook niet de video even te bekijken, een fascinerend stop-motionfilmpje met muizen in de hoofdrol (en met een kutgeluid helaas).
Keuze Tricky Dicky: Blues Pills – Black Smoke (2013)
Gastoptreden van Janis Joplin bij Deep Purple
Half-broers Zack Anderson en Cory Berry (Yankees) ontmoetten in 2011 in de Verenigde Staten (de Zweedse) zangeres Elin Larsson en maken twee demos, die ze op YouTube zetten. Een geweldig medium voor nieuwe bands, want prompt krijgen ze een contract. Bij terugkomst in Zweden contacteren ze nog snel een (16-jarige Franse) gitarist, die Zack in een bar iedereen van zijn sokken zag blazen, en in 2012 komt hun eerste EP uit. Sindsdien is het crescendo gegaan met optredens op diverse grote rockpodia en zelfs het Montreux Jazz Festival in 2014.
Blues Pills’ naam is afkomstig van een obscure blog-pagina over 60’s en 70’s undergroundmuziek; wellicht komt er dus in Nederland nog een rapper met de naam ‘Ondergewaardeerd’. De muziek is ouderwets lekker (=retro) en klinkt als een combinatie van Big Brother & Holiding Company, Jimi Hendrix Experience en Cream. Wanneer de gitarist de snaren beroerd krijg je de indruk dat Ritchie Blackmore zijn tweede of misschien wel derde jeugd gevonden heeft.
In een interview werd Zack de vraag gesteld aan welke plaat hij graag meegewerkt zou hebben. Het antwoord: Cosmic Truth van de Undisputed Truth uit 1975; de jongen kent zijn (soul)klassiekers.
Er zit ook nog een Nederlands tintje aan Blues Pills; de hoes van hun CD/LP is ontworpen door Marijke Koger, die al decennia in de V.S. woont. Nu zullen bij de meesten niet meteen de belletjes gaan rinkelen, maar zij was de zangeres van het psychedelische zang en ontwerpduo Seemon & Marijke (I Saw You). Simon Posthuma, overigens vader van Douwe Bob, was haar toenmalige wederhelft. Beiden zijn verantwoordelijk voor hele bekende platenhoezen en kleding uit de jaren ’60 voor onder andere de Hollies, de Beatles en de Incredible String Band.
Hoewel de groep gedragen wordt door de vocale kracht en souplesse van Elin (b)lijkt gitarist Dorian minstens zo belangrijk. Zijn vingerwerk is niet alleen vliegensvlug, maar hij weet met zijn solo’s iets toe te voegen in plaats van een Johnny the Selfkicker-show (kom toch eens klaar klootzak – en ja….dit is een heuse act uit de jaren zestig), waar menig hedendaagse gitarist het publiek op vergast. Mijn keuze Black Smoke (live at Rockpalast) begint met heerlijk rap gitaarwerk en na twee minuten verandert het tempo en zet Elin in, om één minuut later gezamenlijk het tempo weer op te voeren. Tegelijkertijd toont de band dat het een verstandige keuze was eerst veel te toeren en met de opgedane ervaring hun eerste echte volle cd op te nemen. Het klinkt als een klok, en je krijgt de indruk dat deze band al decennia samen is. De definitieve doorbraak in 2014 is meer dan verdiend.
Keuze Jan van Deursen: The Magic Numbers – Roy Orbison (2014)
In een duizelingwekkende vlucht het zwerk in
Soms ben je zo gegrepen door een liedje dat je je afvraagt waarom niet iedereen het op de repeat heeft staan, zoals jijzelf. En als dan de jaarlijstjes komen, met het beste van dit en het mooiste van dat, schittert de band in kwestie ook nog eens door afwezigheid. ‘Daar staan ze dan, al die zelfverklaarde muziekexperts. In hun hemd, ja’. Zo schud je dan weer het moede hoofd.
Het overkwam mij het afgelopen jaar met de ultieme Britse broers-en-zussenband The Magic Numbers. Let wel: broer en zus (Sean en Angela Gannon), en nog eens broer en zus (Romeo en Michele Stodart). Voorheen kende ik de dames en heren slechts van hun titelloze, wat onsamenhangende, debuutalbum uit 2005 dat al wel de nodige verwachtingen wekte, bijvoorbeeld met het fraaie Love Is Just A Game. The Magic Numbers worden nogal eens vergeleken met een band als The Mama’s & The Papa’s, al vermoed ik dat de reden meer ligt in de – eh – soms zwaarwegende fysieke gelijkenis dan in de samenzang waarin we duidelijk andere kleuren en timbres waarnemen.
Maar zeker, die samenzang is wel waarom Roy Orbison (zo heet het nummer) onmiddellijk mijn aandacht trok toen ik het album Alias de revue liet passeren. Het lied begint met mooie violen en zo’n kenmerkend Orbison-roffeltje. Na 2 minuten en 20 seconden begint de opbouw naar een prachtige vocale climax. Onderhuidse spanning met een baspercussie, lage strijkers, hoge strijkers en een heerlijk meezingbaar couplet:
Together we can make it if we leave tonight
You pack a lot of punch but have you lost the fight?
Promises won’t ever keep you warm at night
There’s too much at stake, I’ve got too much to hide
En vervolgens zoeken vooral de dames ter begeleiding van leadzanger Romeo in een duizelingwekkende vlucht alle hoeken van het zwerk op in de regel waar het allemaal om draait:
It’s easy, let me just believe tonight.
Hallelujah!
Keuze Freek Janssen: Tangarine – Move On, John (2014)
De bebaarde tweeling doen hier een prima Chuck Berry, met onweerstaanbaar psychedelisch riedeltje
Huisband van De Wereld Draait Door worden, dat word je doorgaans niet in dank afgenomen door snobs. Ik bedoel: als Rigby en Chef’Special je voorgingen…
Toch was het bij mij het vooral het ietwat mekkerende stemgeluid dat me weerhield van het luisteren naar deze bebaarde tweelingbroers. Totdat ik een keer Move On, John hoorde. En niet in de gaten had dat het hier ging om Tangarine. Dat moeten ze vaker doen: boze-jongens-rock-n-roll maken, in plaats van sentimentele liedjes.
Nu doen ze hier al een prima Chuck Berry, maar dat psychedelische riedeltje op 1:28… Woohoo, Tangarine!
Laat ze maar mekkeren.
[polldaddy poll=8731198]
Afbeelding: The Magic Numbers
One comment